Τα
Λευκάδια είναι μια μικρή γεωργική κοινότητα στην καρδιά της Μακεδονίας. Εάν
αναζητήσουμε τις ιστορικές ρίζες της περιοχής θα πάμε προς τα πίσω έως τους
ελληνιστικούς χρόνους, στα χρόνια του μακεδονικού βασιλείου, στην εποχή
(σύμφωνα με τα σημερινά αρχαιολογικά ευρήματα) της αρχαίας μακεδονικής πόλης
Μίεζας. Στην περιοχή των Λευκαδίων έχουν βρεθεί οι τέσσερις από τους
σπουδαιότερους μακεδονικούς τάφους που έχουν ανασκαφεί στην περιοχή της
Μακεδονίας. Είναι τα μοναδικά μνημεία στην Ελλάδα κλασικής και ελληνιστικής εποχής,
που στο εσωτερικό τους υπάρχουν μεγάλες επιφάνειες με πολύχρωμες συνθέσεις
ζωγραφισμένες με τις τεχνικές που διαμορφώθηκαν στον 4ο αιώνα π.Χ.
Ανιχνεύοντας
την περίοδο της τουρκοκρατίας συναντάμε για πρώτη φορά τα Λευκάδια στα 1804 με
το όνομα «Γκολεσιάνι». Το χωριό ήταν
τσιφλίκι του άρχοντα της Νάουσας Ζαφειράκη Θεοδοσίου Λογοθέτη. Το 1804, όταν η
Νάουσα μετά από πολιορκία 4,5 μηνών, παραδίνεται στον Αλή Πασά των Ιωαννίνων,
το τσιφλίκι Γκολεσιάνι περνά στα χέρια του τύραννου των Ιωαννίνων. Εφτά χρόνια
μετά (1811), με την επιστροφή στη Νάουσα του Ζαφειράκη, το Γκολεσιάνι
επανέρχεται στην κατοχή του αρχικού του αφέντη όπου και παραμένει μέχρι την
καταστροφή της Νάουσας από τον Εβού Λουβούτ το 1822. Τότε δημεύεται και
περιέρχεται στην κυριότητα του τουρκικού δημοσίου.
Από
αχρονολόγητο έγγραφο των αρχείων Ιεροδικείου Θεσσαλονίκης μαθαίνουμε ότι την
περίοδο 1830-1870 μετά από πλειστηριασμό περνά στην κατοχή ενός μουσουλμάνου
μπέη του Yaya υιού
Χαλήλ, στην οικογένεια του οποίου παραμένει μέχρι και τα χρόνια του μακεδονικού
αγώνα.
Από
τον Π. Δεκάζο αναφέρεται ότι λίγο πριν την απελευθέρωση της Μακεδονίας (1912)
το τσιφλίκι Γκολεσιάνι ότι ανήκε σε δύο συνιδιοκτήτες, στο Δημήτριο Χατζηνώτα
από τη Νάουσα και τον Τούρκο Ρασήμ μπέη από τη Βέροια.
Δύο
δεκαετίες μετά, με την οριστική αναδιανομή της γης (1936), η καλλιεργήσιμη γη
του αγροκτήματος Λευκαδίων μοιράστηκε με κλήρο στους γηγενείς ακτήμονες και
τους πρόσφυγες που εγκαταστάθηκαν στον οικισμό.
Το
1902 λειτουργεί για πρώτη φορά στα Λευκάδια Γραμματοδιδασκαλείο και το 1922
δημιουργείται ο πρώτος Γεωργικός Συνεταιρισμός της περιοχής.
Την
περίοδο του μακεδονικού αγώνα, το πρώτο σώμα που οργανώθηκε από το Μακεδονικό
Κομιτάτο και έδρασε στην περιοχή του Βερμίου, ήταν υπό την αρχηγία του Κώστα
Μαζαράκη και είχε ως κέντρο εφοδιασμού τη Νάουσα. Η πρώτη επιχείρηση του
Μαζαράκη στο Βέρμιο ήταν στο χωριό Γκολεσιάνι στις 30 Μαΐου 1905, εναντίον του
βοεβόδα Λούκα και της συμμορίας του που είχαν καταλάβει το χωριό. Μετά από
σκληρή μάχη του ελληνικού σώματος με τη συμμορία του Λούκα, οι Βούλγαροι
εγκατέλειψαν το χωριό με μεγάλες απώλειες.
Τέλος
στο πόνημα καταγράφονται όλες οι διοικητικές μεταβολές που έγιναν στα Λευκάδια
από το 1918 μέχρι το 2010 καθώς και όλες τις πληθυσμιακές απογραφές της
Κοινότητας που έγιναν από την ενσωμάτωση της Μακεδονίας (1912) στο ελληνικό
κράτος, μέχρι την προτελευταία απογραφή του 2001.
Διαβάστε όλη τη δημοσίευση στον παρακάτω σύνδεσμο :
